Χρησιμοποιώντας μια υποβρύχια κάμερα 360 μοιρών και ένα τηλεκατευθυνόμενο ρομποτικό σύστημα βουτήξαμε κάτω από το “Μαύρο Πουντί” και τον επιβλητικό πυλώνα της Σκάλας του Κούντουρου . Το θέαμα που αντικρίσαμε και καταγράψαμε ήταν ομολογουμένως εντυπωσιακό και οι εικόνες από το μεταλλευτικό παρελθόν της Σερίφου έμοιαζαν να ζωντανεύουν. Στην απόλυτη ησυχία του βυθού η Σκάλα του Κούντουρου ακόμα αναπνέει και σε προκαλεί να πάρεις μια βαθιά ανάσα και να βουτήξεις έτσι απλά για να την αγγίξεις!
ΣΥΝΤΟΜΗ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ
Για την εξαγωγή του Σεριφιώτικου μεταλλεύματος προς τις βιομηχανίες σιδήρου, ένα σενάριο μπορούσε μόνο να λειτουργήσει: η δια θαλάσσης μεταφορά του. Για το σκοπό αυτό, στη Σέριφο, κατά τη διάρκεια της λειτουργίας των μεταλλείων, κατασκευάστηκαν και χρησιμοποιήθηκαν επτά σκάλες φόρτωσης. Δύο στον κόλπο του Μεγάλου Λειβαδίου κι από μία στον Κούντουρο, στον Κουταλά, στα Χάλαρα, στο Τσιλιπάκι, στον Αβεσσαλό. Οι σκάλες στο Μέγα Λειβάδι και στον Κουταλά είναι οι μοναδικές που σώζουν τον μεταλλικό τους σκελετό στη θέση του.
Σε μια από αυτές τις τοποθεσίες, στο μαγευτικό κόλπο του Κούντουρου, αντιστέκεται στη φθορά του χρόνου αγέρωχη η λίθινη προεξοχή που θα στήριζε τον μεταλλικό σκελετό της σκάλας φόρτωσης. Είναι χτισμένη πάνω στο φυσικό βράχο, στηριζόμενη σε μια πεπλατυσμένη βάση από ανοιχτόχρωμους κυβόλιθους.
ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΗ ΑΡΤΙΟΤΗΤΑ
Είναι εμφανές ότι τα χέρια που την κατασκεύασαν δεν στερούνταν αισθητικής, όσο κουρασμένα κι αν ήταν: οι ακρογωνιαίοι της λίθοι, όπως και αυτοί της βάσης, σαν να θέλουν να αναδείξουν τη σπουδαιότητά τους, είναι μεγάλοι, τετραγωνισμένοι και ανοιχτόχρωμοι. Έρχονται σε αντίθεση με την υπόλοιπη τοιχοδομία του «πύργου» της βάσης της σκάλας και των παρακείμενων τοίχων αντιστήριξης της αποβάθρας φόρτωσης, που αποτελείται από μικρότερους λαξευμένους λίθους, σαφώς παρμένους από τον διπλανό βράχο, μαύρους, ακριβώς στο χρώμα του σιδήρου που θα εξορυσσόταν από τον λόφο στα βόρεια του Κούντουρου. «Μαύρο Πουντί» ονομάστηκε από τους ντόπιους το σημείο αυτό εξόρυξης κι όπως μέχρι σήμερα είναι εμφανές, όχι δίχως λόγο. Κι είναι αυτή η αντίθεση μεταξύ της μαύρης σκληράδας της πέτρας και της σμαραγδένιας ρευστότητας του νερού που καθιστά το μέρος επιβλητικό.
Ο ΒΥΘΙΣΜΕΝΟΣ ΜΕΤΑΛΛΙΚΟΣ ΦΟΡΕΑΣ
Εντυπωσιακός όμως είναι ο βυθός του κόλπου στον Κούντουρο, καθότι μέσα του κρύβει αυτό που ο από ξηράς επισκέπτης δεν έχει την ευκαιρία να δει. Κατακρημνισμένος ακριβώς κάτω από την αρχική του θέση, πολύ κοντά στο λίθινο αρχικό του στήριγμα, βρίσκεται τμήμα του μεταλλικού σκελετού της γέφυρας φόρτωσης. Πρόκειται για μια απλή μεταλλική κατασκευή, που σχηματίζεται από δικτυωτά μεταλλικά Τ, ενισχυμένα με διαγώνιες μεταλλικές βέργες που συνδέονται μεταξύ τους με καρφιά. Χάρη σε ένα αυθεντικό σχέδιο που βρίσκεται στα αρχεία της εταιρείας Μεταλλεία Σερίφου, μπορούμε επακριβώς να ανασυνθέσουμε τον μεταλλικό αυτόν φορέα. Είχε αρχικό πλάτος 3,40 μέτρα και μήκος 30 μέτρα. Ο μεταλλικός φορέας στηριζόταν πάνω στον λίθινο πυλώνα με μια μεταλλική κεραία, που ρόλος της ήταν να στηρίζει τη γέφυρα με τη βοήθεια συρματόσχοινων και με αντιστήριξη απευθείας στο φυσικό βράχο.
Η ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ
Για να μπορέσει κανείς σήμερα να προσεγγίσει τον όρμο του Κούντουρου (ή Κούνδουρου για κάποιους) είτε θα πρέπει να έχει σκάφος , είτε να κατηφορίσει το μονοπάτι από την περιοχή Πλακάλωνα, πάνω από το Μέγα Λιβάδι. Σχεδόν στο μέσον της παραλίας θα συναντήσει το σκουριασμένο κουφάρι ενός κοντέινερ και στα δεξιά όπως κοιτάμε τη θάλασσα διακρίνεται ο “σκοτεινός” όγκος του πυλώνα που στήριζε την σκάλα φόρτωσης.
Δυστυχώς σήμερα ο μεταλλικός αυτός φορέας σώζεται περίπου στο μισό του μήκος, ενώ διάφορα στελέχη του μπορεί να δει κανείς βυθισμένα και διασκορπισμένα στην ευρύτερη περιοχή κάτω από τον λίθινο πυλώνα. Τα Μεταλλεία Σερίφου, σε συνεργασία με τη εταιρεία VR360.gr προχώρησαν πρόσφατα σε μια πρώτη αποτύπωση του βυθισμένου τμήματος της γέφυρας φόρτωσης, με υποβρύχια κάμερα 360 μοιρών.